Czy fotowoltaika jest bezpieczna podczas burzy i wyładowań atmosferycznych – to pytanie coraz częściej pada wobec rosnącej popularności instalacji solarnych w Polsce.
Bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej podczas burz
Instalacja fotowoltaiczna umieszczona na dachu lub innym obiekcie narażona jest na działanie czynników atmosferycznych, w tym intensywnych opadów deszczu, gradu oraz wyładowań elektromagnetycznych. Kluczowe znaczenie ma jednak skuteczna ochrona przed bezpośrednim uderzeniem pioruna i powstającymi wówczas przepięciami. Bez właściwego uziemienia i odpowiednich komponentów zabezpieczających instalacja może ulec uszkodzeniu, a nawet stanowić zagrożenie dla domowników.
Rola uziemienia i wyrównania potencjałów
- Poprawne uziemienie konstrukcji nośnej paneli i szyny montażowej redukuje ryzyko przeskoku iskry.
- Wyrównanie potencjałów pomiędzy elementami metalowymi zapobiega powstawaniu różnicy napięć grożących uszkodzeniem falownika lub paneli.
- Systemy grzewcze i odgromowe muszą być połączone w jeden spójny obwód ochronny.
Wpływ warunków meteorologicznych na pracę paneli
Grad o średnicy większej niż 20 mm może uszkodzić szkło hartowane pokrywające moduły, zmniejszając ich wydajność. Silny wiatr z kolei stawia duże wymagania kubaturowi konstrukcji nośnej. Rolą projektanta jest dobór odpowiednich uchwytów i wsporników, aby wytrzymać obciążenia dynamiczne:
- Podpory stalowe ocynkowane z zabezpieczeniem antykorozyjnym.
- Profilowane aerodynamicznie uchwyty minimalizujące opory powietrza.
- Regularne przeglądy mechaniczne co najmniej raz w roku.
Systemy ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi
Skuteczna ochrona przeciwprzepięciowa to kombinacja kilku elementów. Samodzielne montowanie instalacji bez konsultacji ze specjalistą może okazać się niewystarczające w obliczu silnych burz.
Odgromniki i ich typy
- Odgromnik pionowy – montowany na najwyższej części budynku, przechwytuje wyładowanie i odprowadza je do ziemi.
- Odgromnik poziomy – linia przewodów na krawędziach dachu zabezpieczająca większą powierzchnię.
- Odgromniki prądowe typu GDT – włączane w obwody niskonapięciowe, chronią przewody komunikacyjne.
Przeciwprzepięciowe moduły SPD
W instalacji PV stosuje się SPD (Surge Protection Devices), które ograniczają napięcie do bezpiecznego poziomu. Wyróżniamy:
- SPD klasy I – montowane na głównym rozdzielaczu linii DC.
- SPD klasy II – instalowane przy wejściu przewodów do inwertera.
- SPD klasy III – zabezpieczają pojedyncze komponenty lub urządzenia pomiarowe.
Dzięki przepięciowemu ogranicznikowi można skutecznie chronić zarówno moduły, jak i elektronikę falownika przed dalszym wzrostem napięcia.
Nowoczesne technologie i materiały w panelach PV
Postęp technologiczny w branży systemów solarnych zwiększa zarówno efektywność, jak i poziom bezpieczeństwa. Producenci sięgają po innowacyjne rozwiązania zmniejszające ryzyko awarii.
Panele bifacial i higieniczne szkło
- Panele bifacial pozwalają na absorpcję promieniowania z obu stron – zwiększają moc nawet o 20%.
- Szkło hartowane z powłoką antyrefleksyjną ogranicza ryzyko mikropęknięć i odbicia pioruna.
- Powłoki hydrofobowe utrudniają osadzanie się kurzu i zanieczyszczeń, co zmniejsza ryzyko nagłych łuków elektrycznych.
Falowniki z galwaniczną separacją
W nowoczesnych instalacjach coraz częściej stosuje się inwertery z izolacją separującą obwód DC od AC. Rozwiązanie to:
- Redukuje ryzyko porażenia elektrycznego w przypadku uszkodzenia izolacji przewodów.
- Ułatwia diagnostykę i szybkie wykrywanie zwarć.
- Zapewnia lepszą kompatybilność z systemami monitoringu i zarządzania.
Inteligentne systemy monitoringu i automatyczne wyłączniki
Zaawansowane platformy nadzoru umożliwiają śledzenie pracy instalacji w czasie rzeczywistym i szybkie reagowanie na anomalie. Funkcje takie jak:
- Automatyczne wyłączniki prądu DC przy spadku mocy poniżej progu bezpieczeństwa.
- Alarmy powiadamiające o przekroczeniu prób przepięciowych.
- Zdalne odłączanie modułów PV w razie gwałtownego wzrostu ryzyka burzowego.
Dzięki temu systemy są nie tylko bardziej wydajne, ale też zdecydowanie bezpieczniejsze w eksploatacji.

